Á sama tíma og fjárlagavaldið kom
því á framfæri við íslenska ættleiðingarfélagið að ekki væri svigrúm til að
hækka framlög til félagsins um eina krónu, félags sem þó sinnir mörgum
stjórnsýslulegum verkefnum, ákváðu stjórnmálamennirnir sem hafa þetta fjárveitingavald
að skuldbinda ríkissjóð vegna átta þúsund og sjö hundruð milljóna króna framkvæmdar.
Það er nefnilega mjög mikilvægt að bora göng í gegnum Vaðlaheiði.
Alþjóðasamfélagið hefur komið sér
saman um hvernig ættleiðingar milli landa eiga að fara fram svo velferð barna
sé tryggð. Íslenska ríkið hefur gerst aðili að þessu samkomulagi og býr að
góðri ættleiðingarlöggjöf sem stenst kröfur alþjóðasamfélagsins. Íslenska ríkið
felur ættleiðingarfélaginu, Íslenskri ættleiðingu, með löggjöf að framkvæma mörg
þeirra verkefna sem það hefur undirgengist í alþjóðasamningum. Og
ættleiðingarfélagið vill með ánægju leysa verkefnin sem fyrir það eru lögð.
Fyrir nærri fjórum árum hóf Íslensk
ættleiðing viðræður við ríkið um að fimmfalda þurfi framlög til félagsins svo
það geti staðið undir lögbundnum skyldum sínum. Forsvarsfólk félagsins hafði
samt tekið eftir að í landinu varð fjármálahrun og bauðst til að ganga í
hastarlegan niðurskurð fyrstu árin. Síðan þráðurinn var tekinn upp í viðræðum
við ríkið hefur varla gengið né rekið.
Í vor gerði Íslensk ættleiðing það
að sanngjarnri tillögu sinni til ríkisins að nauðsynleg framlög til félagsins
verði hækkuð í skrefum á þremur árum. Því þó einungis sé verið að ræða um 45
miljóna króna aukningu á fjármagni til lögbundinna verkefna, hraus mörgum
stjórnmálamanninum hugur við því að klára málið í einu skrefi. Það er nefnilega
þannig að þegar þú ferð úr litlu eða engu upp í eitthvað meira verður
hlutfallsleg hækkun svo mikil. Prósentan hljómar svo há.
Íslensk ættleiðing lagði til að
fimmtán miljónir yrðu settar í verkefni félagsins á fjáraukalögum í haust.
Næsta skref yrði tekið á fjárlögum ársins 2013 og lokaskrefið ári síðar. Við
skynjuðum mikinn fögnuð hjá stjórnmálamönnum og fjáraukalög 2012 eru í samræmi
við tilboð ættleiðingarfélagsins. Ekkert bendir hinsvegar til þess að
stjórnmálamennirnir sem fóru svo glaðir út í vorið ætli sér að taka næstu skref
í takt við ættleiðingarfélagið sitt.
Enginn ágreiningur er um hvað verkefnin sem félaginu eru
falin kosta. Allir eru sammála um að ef verkefnin eru ekki framkvæmd eru
íslensk lög brotin og alþjóðasamningar hundsaðir. Það er semsagt ekki hægt að
framkvæma það sem á að gera fyrir það fjármagn sem sett er í verkið. Þetta
skilja allir vel og sérstaklega þeir sem ætla að bora göng alla leið í gegnum
Vaðlaheiði.
Allir vita að ábyrgðirnar sem
íslenska ríkið undirgekkst vegna Vaðlaheiðarganga munu líklega falla á
ríkissjóð. Þar er um að ræða einskonar öfuga einkaframkvæmd, leið sem kemur tímabundið
vel út í ríkisbókhaldi. Menn velja að fara þessa leið af því að framkvæmdin er
mikilvæg og þörf og þess vegna ríkir töluverð sátt um að fara í þessa
framkvæmd. Engum dettur í hug að bora bara inn í hálft fjallið og stoppa þar.
Enginn er svo vitlaus að láta bara hálf jarðgöng duga. Það hefur enginn gagn af
því að vera fastur inni í fjalli.
Leiðin sem stjórnmálamenn kjósa að
fara þegar þeir vilja spara í velferð væntanlegra kjörbarna er hinsvegar eins
og að fara bara inn í hálft fjallið. Það á að hækka framlög til ættleiðingamálaflokksins
um fimmtán miljónir en ekki taka annað skref á næsta ári. Það á að fara með
alþjóðlegar skuldbindingar og mikilvæg velferðarmál munaðarlausra barna inn í
fjall og skilja þau eftir þar. Það er algjörlega óskiljanlegt og sérstaklega er
það illskiljanlegt af því hér er ekki um háar fjárhæðir að ræða.
Stundum finnst manni að Íslendingar
meti frekar hús en hamingju, að þeir meti vegi frekar en velferð og mannvirki
frekar en manneskjur. Ég trúi því ekki að fjárveitingarvaldið á Alþingi hugsi
þannig.
